Onderhoud kapitaalgoederen

 
Wat wilden we bereiken?

Een openbare ruimte die op orde is, goed onderhouden wordt en waar inwoners tevreden over zijn en zich betrokken bij voelen. Dat wordt vooral zichtbaar door middel van actieve inwoners en ondernemers die defecten in de openbare ruimte melden. Dit geldt ook bij acceptatie en het meedenken over noodzakelijk beheer en groot onderhoud van de openbare ruimte in relatie tot tijdelijke verkeersmaatregelen, omleidingen en stremmingen.

Wat hebben we ervoor gedaan?

 
Wegen

Vanuit het geactualiseerde onderhoudsprogramma is aan verschillende verhardingen klein en groot onderhoud uitgevoerd om met name de veiligheid en een goede bereikbaarheid te borgen. Daarbij is zo veel als mogelijk materiaal hergebruikt en geluid reducerend asfalt toegepast. Het totale areaal verhardingen is circa 939 ha groot. 

Civieltechnische kunstwerken  
De afgelopen jaren is ingezet op het verder professionaliseren van het beheer. Constructieve veiligheid staat daarbij voorop. Van de 169 kunstwerken waaronder 9 beweegbare bruggen en 2 sluizen zijn voor nu, de kunstwerken met het grootste risico op onvoldoende constructieve veiligheid of met de grootste impact op bereikbaarheid, geïnspecteerd. Deze inspecties vormen de basis voor het meerjarenonderhoudsplan voor de komende 4 jaar. De constructieve veiligheid van deze kunstwerken is op orde. Dit geldt ook voor sluis 0. Het plan om de sluis aan te passen kan helaas niet doorgaan. Onderzocht wordt nu hoe verder te gaan.

Riolering  
Met inspectie, reiniging, (groot) onderhoud en waar nodig vervanging blijft het rioolsysteem goed functioneren. Daar waar mogelijk wordt regenwater afgekoppeld.

Met de rioleringsprojecten Nederlandse & Belgische buurt, Veemarktkwartier, Sparrenburg, Gestelse buurt en het vervangen van elektrische installaties van gemalen en bergbezinkbassins is gestart. Op enkele locaties waar in het recente verleden wateroverlast is ervaren, is het regenwater afgekoppeld (waaronder de Deken Pompenstraat in Empel). Voor Molenhoek en de Overlaet in Rosmalen is de planvorming gestart. 

Het plan Water en Riolering 2023-2028 is opgesteld en vastgesteld. Dit plan is de opvolger van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2016-2021. Het Plan Water en Riolering 2023-2028 beschrijft het gemeentelijk beleid ten aanzien van water en riolering (gemeentelijke watertaken) voor de periode 2023-2028 en vormt de onderbouwing voor de financiële planning, inclusief de tariefontwikkeling van de rioolheffing. 

Water  
Werkzaamheden gericht op een goed functionerend watersysteem zoals baggeren zijn uitgevoerd waarbij, daar waar mogelijk, beschoeiing plaats heeft gemaakt voor natuurvriendelijke oevers om zo de biodiversiteit te bevorderen.

Zo is gestart met het oeverplan Maaspoort. De uitvoering hiervan duurt enkele jaren. De watergangen op Maaspoort zijn gebaggerd. Het plan voor de oeverbescherming Noorderplas is afgerond. De uitvoering zal in 2023 starten.
Het groot onderhoud aan de vestingwerken langs zowel de Zuidwal als de Noordzijde zijn afgerond, met uitzondering van een stuk bij de Muntel. Dit deel wordt in 2023 afgerond. 
 
Groen
Groen draagt bij aan het verbeteren van het leefklimaat in de gemeente. 2022 was een extreem warm, zonnig en droog jaar. Het groen had het daardoor zwaar. Een grote inspanning moest worden geleverd om de schade aan het groen als gevolg van verdroging te beperken en te herstellen.

Op basis van de nota biodiversiteit is het areaal ecologisch beheer bij bermen, bosplantsoen,  
bossen en waterlopen verder uitgebreid (o.a. in de Haverleij en het Kanaalpark).  

De Bossche basiskwaliteit is gerealiseerd. Door het moeizame weer en krapte op de arbeidsmarkt heeft dit een behoorlijke inspanning gevraagd.
 
Het aandeel Social Return on Investment in het reguliere wijkonderhoud (groen, reiniging en spelen) is in vergelijking met andere gemeenten groot gebleven. Het streven van 13 % is gerealiseerd. 
 
Bomen  
Er zijn circa 35.000 bomen (1/3 van het totaal areaal) geïnspecteerd. Daarvan zijn er circa 19.000 bomen gesnoeid en er zijn 400 zieke en dode bomen verwijderd. In totaal zijn 575 nieuwe bomen geplant. Een grote stap is gezet naar het planmatig beheer. Om beter en duurzamer te kunnen herplanten is het verbeteren van de  groeiplaats een voorwaarde (ook voor de te vervangen populieren en kastanjes).

Boomziektes leveren vooral problemen op in monoculturen. Door bij vervangingen gemengde beplantingen van ter plekke goed functionerende soorten aan te planten wordt dit voorkomen. In het buitengebied zijn dat meestal de inheemse soorten die daar van nature opkomen, in de bebouwde kom worden vanwege hittestress en droogte ook veel soorten uit zuidelijke streken aangeplant. 

De aantasting door eikenprocessierups was lager dan in voorgaande jaren. Om dat vast te houden is de ecologisch bestrijding door middel van het verbeteren van de situatie voor natuurlijke predatoren doorgezet.  

Ten aanzien van de vergroening en klimaatadaptie zijn diverse projecten uitgevoerd. O.a. in het Ertveldbos zijn ca. 5.500 stuks boomvormers en struiken aangeplant, bij het Kanaalpark zijn ca. 2.600 stuks boomvormers en struiken aangeplant en bij Treurenburg/Hambaken ca. 2.000 stuks.  
 
Spelen  
De toestellen nemen in leeftijd toe, vanuit het vitaliseringsbudget wordt jaarlijks gekeken naar de vervangingsbehoefte van speelplekken. Bij deze vervanging worden de bewoners nadrukkelijk betrokken. Zij mogen meedenken bij de herinrichting van een speelplek. Draagvlak in de buurt speelt een grote rol. Dit jaar zijn ongeveer 25 projecten gerealiseerd. Pilots in o.a. de Geenbergenstraat leren dat ook volwassenen behoefte hebben aan een aantrekkelijke, uitdagende omgeving om te bewegen. De huidige vitaliserings- en onderhoudsbudgetten zijn ontoereikend om hieraan tegemoet te komen. Gezocht wordt naar andere financieringsmogelijkheden. Uitvoering van de gestarte trajecten zal in 2023 plaatsvinden.
 
Openbare Verlichting  
Er is verder ingezet op de vervangingsopgaven vanuit het beheerplan Openbare verlichting. Armaturen zijn voorzien van LED verlichting. Doordat de energiekosten zijn gestegen en om grip te houden op de kosten is een plan opgesteld en voorgelegd aan de raad om de openbare verlichting te “verslimmen”. Dit plan wordt in 2023 uitgevoerd. 
 
Verkeersregelinstallaties  
Inzet is om ook de verkeersregelinstallaties te “verslimmen”. 60% is inmiddels aangepast/vervangen.  
Het project MIRT A2 is gerealiseerd en draait naar tevredenheid. Dit project behelst quick wins tegen filevorming op de A2. Voetgangersarmatuur is aangepast voor een snellere doorstroming. Daarnaast is de fietsersapp Schwung in gehele gemeente actief. Ook zijn de verkeersregelinstallaties op de kruispunten: Lagelandstraat/Palmboomstraat, Bruistensingel/Harendonkweg en Vlijmenseweg/Oude Vlijmenseweg vervangen.  
 

Wat heeft het gekost?