Inleiding
Voor u ligt de paragraaf Grondbeleid 2022 waarin verantwoording wordt afgelegd over het gevoerde en te voeren grondbeleid in de gemeente ’s-Hertogenbosch. De opbouw van de paragraaf is nagenoeg vergelijkbaar met die van voorgaande jaren, behalve dat dit jaar de paragraaf start met een (management)samenvatting.
(financiële) resultaten Grondbeleid
In de paragraaf Grondbeleid wordt verantwoording afgelegd over het gevoerde grondbeleid in het afgelopen jaar en wordt een doorkijk gegeven naar de toekomst.
Samenvattend kan worden gesteld dat de resultaten over het afgelopen jaar goed te noemen zijn, met de uitgifte van bouwgrond voor de bouw van circa 400 woningen en de uitgifte van circa 4,0 ha voor bedrijven. Mede door deze gunstige verkoopresultaten is er het afgelopen jaar circa € 37,4 miljoen aan inkomsten in de grondexploitaties gerealiseerd en circa € 26,3 miljoen aan uitgaven gedaan.
De algemene reserve van het grondbedrijf is het afgelopen jaar met ruim € 15,0 miljoen gegroeid tot een bedrag van € 55,4 miljoen. Dit is met name het gevolg van de tussentijdse winstnemingen in de grondexploitaties tot een bedrag van € 8,1 miljoen en de uitkering van dividend (in totaal € 8,0 miljoen) in de samenwerkingsverbanden Paleiskwartier en De Haverleij waarin de gemeente als aandeelhouder participeert.
Voor het kunnen opvangen van de conjuncturele- en projectrisico’s van het grondbedrijf is een bedrag benodigd van € 49,6 miljoen, het zogenaamde weerstandsvermogen. Het verschil van € 5,8 miljoen, tussen het benodigde weerstandsvermogen (€ 49,6 miljoen) en de aanwezige reserve (€ 55,4 miljoen) is in 2022 afgedragen aan het structuurfonds. In de Managementrapportage gingen wij nog uit van een afdracht van € 15,7 miljoen.
De afdracht aan het structuurfonds valt lager uit, omdat de marktomstandigheden sinds de tweede helft van 2022 drastisch zijn verslechterd. Het dalende consumentenvertrouwen, de stijgende bouwkosten, de stabiliserende of dalende VON-prijzen, de oplopende rente, een tekort aan personeel en materiaal en de invloed van de stikstofcrisis krijgen steeds meer invloed op de woningmarkt en de afzet voor bouwgrond. Om die reden schatten wij de risico’s van het grondbedrijf nu hoger in en zien we in vergelijking met de Managementrapportage een toename van het benodigde weerstandsvermogen. Risico’s zijn vooral gelegen in het later binnenkomen van de grondopbrengsten en een mogelijke daling van de grondopbrengsten.
Voor de toekomst is het van groot belang om de woningbouwproductie zo veel mogelijk op peil te houden. Hier zetten wij ons grondbeleid op in. Dit kunnen wij als gemeente niet alleen en dit vraagt om een goede samenwerking met andere partners, waaronder het Rijk, Provincie, corporaties en ontwikkelaars, maar ook particuliere initiatiefnemers.