Nieuwe aandacht voor cultuurhistorisch landschap en vestingwerken

Wat wilden we bereiken?

Behoud of herstel van waardevolle natuur- en groengebieden of groenstructuren zoals houtwallen, lanen en hagen en van cultuurhistorisch erfgoed zoals militaire, infrastructurele en/of waterstaatkundige objecten (bruggen, sluisjes en dijken). De ontwikkeling en het toekomstbestendig maken van de brede scope van het militair erfgoed is van grote betekenis voor de stad in economisch, toeristisch, ruimtelijk en sociaal opzicht.

Wat hebben we er voor gedaan?

Indicator	Gerealiseerd?
Samen met de buurgemeenten Heusden, Vught en Sint-Michielsgestel, de provincie Noord-Brabant en maatschappelijke partners werken we aan het militaire erfgoedlandschap als inspiratiebron voor ontwikkeling.	Gedeeltelijk
De uitvoering van fysieke projecten in de Linie 1629 in de buurgemeenten Sint-Michielsgestel en Vught is vertraagd. Het betreft een voetveer over de Dommel tussen Oud Herlaer en kasteel Maurick en een fietsbrug over het Drongelens kanaal bij Fort Isabella. Als coördinerende gemeente van de provinciale subsidie hebben wij de provincie verzocht om een looptijdverlenging van 2 jaar (tot 2026). Deze verlenging is toegekend.

Knelpunten in cultuur-toeristische vaararrangementen in en om de stad worden opgelost.	Ja
Restauratie van opstappunt Voldersgat (hoek Zuidwal - Oude Dieze) is afgerond. Aan de planvorming rondom de Binnenhaven wordt gewerkt (hiervoor is provinciale subsidie beschikbaar), de uitvoering is voorzien in 2024. Een gemeentebrede projectgroep formuleert samen met stakeholders (waaronder de Stichting Binnendieze) een ontwikkelvisie water.

We leveren een gefaseerde bijdrage aan de cultuur-toeristische promotie van de Zuiderwaterlinie waarbij onze focus ligt op het beleg in 1629.	Ja
In februari 2022 is het Ambitiedocument van de Zuiderwaterlinie 2021-2029 vastgesteld en ondertekend. In 's-Hertogenbosch zal het te realiseren Vesting- en Watermuseum Kruithuis als landingsplek dienen voor de stelling Heusden-'s-Hertogenbosch. In 2022 is de restauratie begonnen en is gestart met de uitwerking van een publieksconcept door de Kring Vrienden. Ook was de Alliantie Zuiderwaterlinie actief deelnemer aan Maritiem 's-Hertogenbosch met een eigen promotieprogramma.

De uitvoering van (restauratie)projecten Vestingwerken en onderdelen uit de Linie 1629 kunnen niet uitsluitend worden bekostigd uit eigen middelen. Wij zetten actief in op het verwerven van nationale en Europese fondsen en subsidies om erfgoedprojecten mede mogelijk te maken.	Gedeeltelijk
In 2022 is Europese subsidie aangevraagd voor 2 projecten (inrichting Kruithuispark en omgeving Sluis Nul met vestingrestanten). Deze aanvraag is niet toegekend.

Uitwerking van cultuurhistorisch waardevolle structuren en landschappen en deze betrekken bij (nieuwe) ruimtelijke ontwikkelingen in het buitengebied, zoals veranderingen in verband met de energietransitie. Zowel op eigen initiatief (zoals bij Linie 1629) als volgend bij concrete gemeentelijke ontwikkelingsplannen.	Ja
De cultuurhistorisch waardevolle structuren blijven onderdeel van (langjarige) gebiedsontwikkelingen zoals in het Zuid-Willemspark, de Bossche Stadsdelta en Spoorzone. Vanuit het rijk zijn op Fort Crèvecoeur de eerste stappen gezet voor consolidatie en behoud van de rijksmonumentale bebouwing, het opnemen van de cultuurhistorische waarden in de gebiedsontwikkeling volgt in een later stadium.